به گزارش راهبرد معاصر «جاناتان پاور» تحلیلگر امور سیاست خارجی در اروپا طی یادداشتی به بررسی تحولات حول توافق هستهای ایران پرداخته و تحلیل کرد دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» مسئول احیای برجام است و باید هرچه سریعتر این کار را انجام دهد.
پاور که سابقه ۱۷ ساله در یادداشت و ستوننویسی برای روزنامههای مهم از جمله نیویورکتایمز، واشنگتنپست، لسآنجس تایمز و بوستون گلوب را در کارنامه دارد، نوشت: «[باراک] اوباما قانع نشده بود که ایران قصد دارد بمب [اتمی] بسازد ولی میخواست اطمینان حاصل کند که ایران نتواند آمریکا را فریب دهد. [دونالد] ترامپ اما به نتیجه خلاف آن رسید و باور داشت ایران در حال ساخت بمب [اتمی] بود. او سختترین تحریمها را بر ایران تحمیل کرد».
در این تحلیل که در وبگاه «اوراسیا ریویو» منتشر شده، اذعان شده است: «سازمان سیا اما هرگز با این دیدگاه که ایران در حال تلاش برای ساخت بمب [اتمی] است، موافق نبود و البته برخی سران کشورهای غربی نیز در خفا همین موضوع را قبول داشتند».
نویسنده این یادداشت با بیان اینکه مردم ایران از توافق هستهای واقعا خرسند بودند، ادامه داد: «ولی رئیسجمهور ترامپ هر کاری توانست انجام داد تا این احساسات لطیف را تخریب کند. جنگ شخصی او علیه توافق اوباما، به یک نبرد تلخ و بوته آزمایشی برای قلدریاش و همچنین ضربهای حسابشده به اعتبار اوباما تبدیل شد. ترامپ از روز اول مصمم بود این توافق را پاره کند و به سالها خصومت تلخ [آمریکا با ایران] بازگردد».
جاناتان پاور با تاکید بر اینکه ترامپ نشان داد کوچکترین اطلاعی از تاریخ ایران ندارد، نوشت: «زمانی که رژیم اسلامی بعد از انقلاب سال ۱۹۷۹ در ایران روی کار آمد، تعطیل کردن برنامه تحقیقاتی رژیم شاهنشاهی روی تسلیحات اتمی جزو اولین کارهایی بود که انجام داد».
این نویسنده سپس به هشت سال دفاع مقدس جمهوری اسلامی ایران در برابر جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق و حمایتهای گسترده کشورهای غربی از بغداد اشاره کرده و گفت: «عراق از تسلیحات شیمیایی در مقیاس گسترده [علیه ایران] استفاده کرد. غرب هیچ چیزی نگفت. تلفات وحشتناک بود، از ۱۷۰ هزار تا ۷۵۰ هزار نفر تخمین زده میشود. با این حال، ایران برای انتقامجویی، از تسلیحات شیمیایی استفاده نکرد».
وی سپس به فتوای حضرت آیتالله خامنهای مقام معظم رهبری در حرام کردن ساخت، نگهداری و استفاده از تسلیحات اتمی اشاره کرده و نوشت: «ایشان نکتهای به یادماندنی برای ما گفتند و توضیح دادند که استفاده از تسلیحات کشتار جمعی برخلاف آموزههای اسلام است... برخلاف آنچه که غربیها میگویند، باطل کردن چنین بخش مهمی از باور اسلامی (فتوا)، برای ایشان تقریبا غیرممکن است، همانطور که خود ایشان گفتند».
در ادامه این یادداشت با تاکید بر اینکه بایدن نباید اظهارات دوپهلو و گمراهکننده درباره توافق هستهای ایران به زبان براند، آمده است: «اکنون نوبت حرکت بایدن است. او گفته که میخواهد توافق اوباما را احیا کند، که به معنای پایان دادن به تحریمها و کمک به ایران برای بهبود یافتن از تاثیرات آن است».
این تحلیلگر باسابقه اروپایی خاطر نشان کرد: «او (بایدن) باید علناً بگوید، با کسانی که باور دارند ایران به دنبال توانمندی تسلیحات اتمی نیست، موافق میباشد. آمریکا میتواند از این موضوع مطمئن باشد زیرا حتی موساد هم در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ گفته بود ایران حداقل دو سال با رسیدن به توانمندی جهت ساخت تسلیحات اتمی فاصله دارد».
پاور سپس پرسید: «بایدن منتظر چیست؟ هرچه سریعتر این چینی شکسته را بند زده و بهای تعمیرش را بپردازد، زودتر میتواند بخش بزرگی از خاورمیانه را با ثبات کند. زیادهخواهیهایی مانند لزوم دست کشیدن ایران از ساخت موشک یا دخالت در سیاستهای عراق و سوریه باید در مذاکرات بعد از آن برطرف شود».
وی همچنین اضافه کرد: «هر هفتهای که میگذرد، به تندروها در هر دو طرف اجازه میدهد تا مقاومت در برابر توافق جدید را افزایش دهند. بایدن باید دل به دریا بزند، در حال حاظر به نظر میرسد که او طفره میرود و از ایران میخواهد که با کاهش ذخایر اورانیوم، حرکت اول را انجام دهد و سپس [آمریکا] کاهش تحریمها را شروع میکند. این غیرسازنده است. اقدامات ضروری دو طرف باید همزمان و هماهنگ باشد».
آمریکا در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهداتش از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد. ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا به طور کامل تعهداتش در توافق هستهای را اجرا کرد و به کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را میدادند برای عمل به تعهداتشان فرصت داد.
در پایان این یادداشت با نگرانکننده خواندن برخی اظهارات مقام های دولت بایدن، ذکر شده است: «نشانههای نگرانکنندهای نیز داخل دولت بایدن وجود دارد. آنتونی بلینکن وزیر خارجه [آمریکا] اخیرا گفته بود که ایران میتواند در عرض چند هفته مواد شکافتپذیر کافی برای ساخت تسلیحات اتمی داشته باشد».
جاناتان پاور در ادامه با تشبیه چنین اظهاراتی از سوی مقامهای بایدن به بیانیههای بیاساس دولت ترامپ درباره ایران، نوشت: «این کاملا گمراهکننده است. این اشتباهترین وضعیت است. این صحبت کردن به شیوه ترامپ است. بایدن باید به خودش بیاید زیرا در غیر این صورت، آمریکا این فرصت عالی را از دست میدهد».
پیش از این نیز نشریه «کانتر پانچ» طی یادداشتی به قلم «لارنس دیویدسون» تحلیلگر آمریکایی و استاد دانشگاه وستچِستر، با «کودکانه» خواندن اظهارات مقامهای دولت جدید این کشور مبنی بر لزوم بازگشت تهران به تعهدات برجامی پیش از واشنگتن، نوشت که رویکرد رئیسجمهور جدید آمریکا در قبال ایران مانند دولت پیشین است.
۲۳ فوریه (پنجم اسفند ماه) زمان اجرای بند ششم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران و توقف نظارتهای فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی خواهد بود و تاکنون تحولی در اجرای تعهدات طرفهای برجامی و لغو تحریمها مشاهده نشده است.
فارس